Są dwie główne metody wykorzystywane przy zabiegach rekonstrukcji piersi. W pierwszej do piersi pacjentki zostają wszczepione endoprotezy (implanty). Czasem zabieg składa się z dwóch etapów i pierwszy z nich polega na umieszczeniu pod mięśniem piersiowym większym ekspandera. Drugą metodą rekonstrukcji piersi jest wykorzystanie tkanek własnych pacjentki, przeszczepionych z innego miejsca w ciele. O wyborze metody decyduje pacjentka wspólnie z lekarzem.
Prof. dr hab. n. med. Rafał Matkowski — chirurg, onkolog
Jakie są rodzaje rekonstrukcji piersi?
Zdarza się jednak, że u niektórych osób możliwa jest tylko jedna metoda rekonstrukcji piersi. Czynnikiem, który bierze pod uwagę lekarz, proponując konkretną metodę, są możliwości anatomiczne np. wielkość piersi i wskazania medyczne.
Prof. dr hab. n. med. Rafał Matkowski — chirurg, onkolog
Czy można wykonać rekonstrukcję obustronną piersi w tym samym czasie?
I metoda – ekspander i endoproteza
Pod skórę i mięśnie piersiowe na klatce piersiowej wszczepia się specjalne urządzenie – tzw. ekspander, który rozciąga tkanki tak, aby przygotować miejsce dla docelowej protezy wewnętrznej. Zabieg wszczepiania ekspandera trwa kilkadziesiąt minut, pacjentka przebywa w szpitalu kilka dni, a potem pojawia się kilka lub kilkanaście razy w szpitalu, w pewnych odstępach czasowych, aby uzupełniać ekspander solą fizjologiczną. Proces rozciągania skóry i tkanek jest długotrwały, tak aby nie doszło do zaburzeń w ukrwieniu, czy martwicy tkanek. Po uzyskaniu odpowiedniego rozciągnięcia tkanek w miejsce ekspandera wprowadzany jest docelowy implant, który jest dopasowywany kształtem i wielkością do naturalnej piersi.
Zalety tej metody
W przeciwieństwie do metody z wykorzystaniem tkanek naturalnych operacja z wykorzystaniem implantów jest mniej rozległa, a same zabiegi wszczepienia ekspandera i protezy są krótkie. Niepotrzebna jest długotrwała narkoza, która w niektórych przypadkach nie jest wskazana. O narkozie decyduje lekarz anestezjolog.
II metoda – wykorzystanie tkanek własnych pacjentki
Przemieszczenie płatu skóry pacjentki z tkanką tłuszczową z podbrzusza i modelowanie z niego piersi.
Zalety tej metody
Wykorzystanie tkanek własnych pacjentki umożliwia łatwiejsze modelowanie piersi, co przekłada się na ich bardziej naturalny kształt i zachowanie naturalnych właściwości tkanek. Nie ma znaczenia, czy kobieta tyje, czy chudnie – tkanka dostosowuje się do ciała i zmienia się naturalnie razem z nim.
W przypadku implantów należy pamiętać, że „nowa” pierś się nie zmieni, podczas gdy zdrowa pierś może się zwiększyć lub zmniejszyć na skutek tycia bądź chudnięcia. W takim wypadku możliwa jest korekta plastyczna drugiej piersi albo wymiana implantu na większy bądź mniejszy.
Prof. dr hab. n. med. Rafał Matkowski — chirurg, onkolog
Co decyduje o wyborze danego rodzaju rekonstrukcji piersi?
Przeciwwskazania do metody z zastosowaniem implantów
przebyta radioterapia. Napromienianie powoduje zmianę w tkance skóry. Staje się ona sztywna, tkanki zanikają i jest to podstawowe przeciwwskazanie do zastosowania implantu. U tych pacjentek powinniśmy proponować tkanki własne.
Przeciwwskazania do metody z zastosowaniem tkanek własnych
poprzeczna blizna po przebytej operacji brzusznej,
ogólnomedyczne, czyli np. choroby krążenia, zaburzenia krzepnięcia krwi, choroby neurologiczne, choroby kręgosłupa, które mogą się pojawiać z wiekiem.
Prof. dr hab. n. med. Rafał Matkowski — chirurg, onkolog
Po jakim czasie po mastektomii można wykonać rekonstrukcję piersi?
Do zabiegu rekonstrukcyjnego lekarze przystępują zazwyczaj nie wcześniej niż 6 miesięcy do roku od zakończenia leczenia onkologicznego. To czas potrzebny na regenerację. Po leczeniu z wykorzystaniem radioterapii ten okres regeneracji może trwać nawet do 2 lat. Są przypadki, kiedy rekonstrukcję piersi możemy przeprowadzić podczas operacji usuwającej chorą tkankę (czyli podczas zabiegu mastektomii), ale z wyjątkiem sytuacji, gdy chora będzie wymagała agresywnego leczenia, jakim jest chemioterapia czy radioterapia.
Prof. dr hab. n. med. Rafał Matkowski — chirurg, onkolog
Kiedy wykonuje się rekonstrukcję piersi – jednoczasowo w trakcie operacji czy później?
Ważne
Zapytaj lekarza, o to jaki rodzaj zabiegu będzie przeprowadzony, np. podczas konsylium.
Prof. dr hab. n. med. Rafał Matkowski — chirurg, onkolog
Jak należy dbać o ranę po zabiegu operacyjnym piersi?
Po tego typu zabiegach niezwykle ważna jest rehabilitacja, aby pacjentka wróciła do pełnej sprawności fizycznej. Jeżeli były pobierane tkanki własne z powłok brzusznych, to naturalne jest, że trzeba czasu na zagojenie tych fragmentów ciała.
Prof. dr hab. n. med. Rafał Matkowski — chirurg, onkolog
Co wolno, a czego nie wolno robić po rekonstrukcji piersi?
Konsultacja medyczna
Dr n. med.
Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld
Onkolożka
Przejście do kolejnego etapu
Następnym etapem leczenia jest Leczenie pooperacyjne.